Ta odmiana choroby Creutzfeldta-Jakoba przyjdzie do nas za dwa lata

Treść

Rozmowa z prof. PAWŁEM LIBERSKIM, neuropatologiem - W limanowskim szpitalu na chorobę Creutzfeldta-Jakoba mogła umrzeć kobieta - taką bowiem diagnozę postawiła większość lekarzy. Czy powinniśmy się obawiać tej choroby? - W Polsce występuje ona bardzo rzadko. Jeden przypadek zdarza się na niemal dwa lata. Gdy mówimy o chorobie Creutzfeldta-Jakoba mamy na myśli jej zwykłą postać, tzw. sporadyczną, czyli taką, która nie została wywołana wskutek spożycia bydła zakażonego prionami BSE, czyli chorego na tzw. chorobę wściekłych krów. - A gdy ktoś się zaraził prionami BSE, bo zjadł wołowinę, która była nimi skażona, to na jaką chorobę taka osoba zachoruje? - Na wariant choroby Creutzfeldta-Jakoba. Można jednak w niemal 100 proc. wykluczyć, by przyczyną śmierci wspomnianej kobiety był wariant choroby Creutzfeldta-Jakoba. - Dlaczego? - Ponieważ pierwszy przypadek wystąpienia BSE odkryto w naszym kraju w 2000 lub 2001 r., a okres inkubacji chorób wywołanych przez priony BSE - czyli czas od zainfekowania organizmu do wystąpienia pierwszych objawów - wynosi co najmniej 10 lat, a bywa, że i 40 lat. - Zatem - zdaniem Pana - za wcześnie na pierwsze przypadki zachorowań na wariant choroby Creutzfeldta-Jakoba w Polsce? - Tak. Oceniam, że dopiero za 2-3 lata ta choroba wystąpi w naszym kraju. - Wystąpi czy może wystąpić? - Nie radziłbym się łudzić i mówić w trybie przypuszczającym. Przypomnę, że kiedy dowiedzieliśmy się o BSE w Polsce, hodowaliśmy ok. 3 mln krów. Moim zdaniem, trzeba przyjąć niemal za pewnik, że część Polaków zjadła mięso krów zarażonych BSE. Mniejsze zatem znacznie ma to, ile nasze laboratoria wykryły i wykryją przypadków krów zakażonych. Zasadniczym problemem jest, ile chorych krów zjedliśmy w przeszłości oraz jaka liczba Polaków to uczyniła. Mówię o okresie, kiedy nie badano wszystkich ubitych sztuk, a z taką sytuacją mieliśmy do czynienia do początku obecnego wieku. O ile dobrze pamiętam, wszystkie ubite sztuki powyżej 30. miesiąca życia bada się dopiero od 15 lutego 2002 r. - Co czeka ludzi, którzy spożyli mięso krów zarażonych prionami BSE? - Niestety, śmierć. Wszystkie choroby wywołane przez priony przy obecnym stanie wiedzy są śmiertelne. Do chorób prionowych zaliczamy m.in. BSE, występujące u bydła powyżej 30. miesiąca życia, czy wariant choroby Creutzfeldta-Jakoba, na którą zapadają ludzie. - Z iloma zachorowaniami możemy mieć do czynienia w Polsce? - Myślę, że przypadków zachorowań na wariant choroby Creutzfeldta-Jakoba będzie znacznie mniej niż w Wielkiej Brytanii, ponieważ szacuje się, że Brytyjczycy zjedli ok. 750 tys. zakażonych krów, gdy my nieporównywalnie mniej (w Wielkiej Brytanii na wariant choroby Creutzfeldta-Jakoba zmarło do tej pory ok. 170 osób). - Czy neurolog może wykryć, że ktoś zapadł na wariant choroby Creutzfeldta-Jakoba? - Nawet lekarz ogólny powinien po objawach mieć podejrzenie, że pacjent cierpi na wariant choroby Creutzfeldta-Jakoba, ponieważ chory na nią najpierw drży, ma trudności z utrzymaniem równowagi, a w późniejszej fazie występuje u niego całkowity brak koordynacji oraz umysłowa i fizyczna degrengolada. Taki stan rzeczy jest wynikiem zmian w mózgu, który z czasem upodabnia się do gąbki. Jednak potwierdzenie diagnozy lekarskiej można uzyskać dopiero po śmierci lub poprzez pobranie migdałka podniebiennego i zbadanie, czy znajduje się w nim białko prionów. - Czy na choroby prionowe można było zapaść po spożyciu mleka od krów chorych na BSE? - Mleko można pić bez obaw. Dotychczasowe badania wykazują, że priony nie lubią mleka. Podobnie bezpieczne są produkty odmleczne jak kefiry, serki itp. Bez obaw możemy również spożywać jaja. - Polacy lubią wieprzowinę. - I bez obaw, że zachorują na wariant choroby Creutzfeldta-Jakoba, jeść mogą ją dalej. Świnie nie chorują na choroby wywołane przez priony. - A drób? - Również nie. Dodam, że nie można wykluczyć, że świnie nie chorują na BSE, ponieważ nie dożywają 30 miesięcy, a praktycznie nigdy nie zdarzyło się, by na BSE zachorowała krowa mająca mniej niż 2,5 roku. Właśnie z powodu krótkości życia BSE nie występuje niemal w ogóle u krów mięsnych; chorują niemal wyłącznie krowy mleczne, które żyją kilka lat. Rozmawiał: WŁODZIMIERZ KNAP * Prof. Paweł Liberski jest krajowym konsultantem ds. neuropatologii, kierownikiem Zakładu Patologii Molekularnej i Neuropatologii na Uniwersytecie Łódzkim, specjalistą w dziedzinie chorób wywołanych przez priony. "Dziennik Polski" 2007-12-12

Autor: wa