Sztuka dawnej Polski

Treść

Największe wydarzenie muzealne ostatnich lat stało się faktem. Wczoraj w Krakowie uroczyście otwarto oddział Muzeum Narodowego w odrestaurowanym pałacu biskupa Erazma Ciołka, przy ul. Kanoniczej 17. Znalazły tam pomieszczenie dwie ważne stałe wystawy: nieczynna od kilkunastu lat Galeria Dawnej Sztuki Polskiej i prezentowana po raz pierwszy Sztuka Cerkiewna Dawnej Rzeczypospolitej. - To jest Polska prawdziwa - mówił wczoraj prof. Zdzisław Żygulski jr., jeden z nestorów krakowskiego (i polskiego) muzealnictwa, który znalazł się wśród pierwszych gości zwiedzających nowo otwierany oddział Muzeum Narodowego. O zawartości obu ogromnie ważnych galerii muzealnych pisaliśmy już kilkakrotnie. Przypomnijmy więc tylko, że rozmieszczona w amfiladzie sal I piętra wystawa sztuki dawnej przedstawia znakomite dzieła sztuki średniowiecznej i nowożytnej: od romańskiej rzeźby w kamieniu, poprzez rzeźby i obrazy gotyckie (wśród nich fascynująca Madonna z Krużlowej i równie znakomita Święta z Warkoczem), renesans - reprezentowany zarówno przez północną, jak i włoską odmianę tego stylu, barok - z portretami trumiennymi, wyjątkowo interesującym, rodzimym dokumentem artystycznym epoki. Ekspozycję zamyka Sala Cnót z dawnym malarstwem portretowym. W niej odbywać się będą koncerty i odczyty. Ulokowana na parterze wystawa sztuki cerkiewnej pokazuje nieznaną dotychczas szerzej kolekcję ikon - jeden z najstarszych i najcenniejszych zbiorów w Europie Środkowej. Dominują dzieła pochodzące z kresów dawnej Rzeczypospolitej i najczęściej tam powstałe. Udostępniono publiczności XV- i XVI-wieczne ikony z rejonu Karpat (określane również jako zachodnioruskie), ikony nowożytne, z XVII i XVIII wieku, w których widać oddziaływanie europejskiego renesansu i baroku. Obok przykładów ikon bałkańskich i greckich oglądamy metalowe ikony i ołtarzyki podróżne staroobrzędowców (starowierów), którzy po reformie Cerkwi rosyjskiej znaleźli schronienie w Polsce (głównie na Suwalszczyźnie) i do dziś są obywatelami Rzeczpospolitej Polskiej. Dopełnienie tej wspaniałej wystawy stanowią krzyże cerkiewne, carskie wrota, przedmioty związane z liturgią wschodnią. U wejścia do pałacu znajdują się tablice upamiętniające Andrzeja Fischingera, znawcę polskiej architektury renesansowej, autora konserwatorskiego programu odnowy tego obiektu; Tadeusza Chruścickiego, dyrektora Muzeum Narodowego i dr. Franciszka Stolota, wicedyrektora muzeum, kustosza zbiorów sztuki dawnej, znawcy i miłośnika artystycznego dorobku epok. Przy okazji powrotu tych zbiorów do naszej zbiorowej świadomości, godzi się przypomnieć, że imponująca kolekcja sztuki dawnej Polski zaczęła powstawać praktycznie od założenia pierwszego na ziemiach polskich Muzeum Narodowego - od pierwszego dyrektora, Władysława Łuszczkiewicza, a talenty negocjacyjne kolejnych dyrektorów pomnażały zbiory. O wyjątkowych zasługach długoletniego dyrektora Feliksa Kopery przypomniano podczas wczorajszej konferencji prasowej. Otwarcie galerii w pałacu biskupa Erazma Ciołka sprawiło, że najstarsza z naszych narodowych placówek muzealnych prezentuje całość dziejów sztuki polskiej - od jej początków do współczesności. (AN) "Dziennik Polski" 2007-10-19

Autor: wa