Seniorze - bądź świadomym konsumentem

Z okazji przypadającego wczoraj Światowego Dnia Praw Osób Starszych Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów (UOKiK) przypomniał o zasadach zakupów od akwizytorów czy transakcji zawieranych na pokazach.

W sanatoriach, biurach, mieszkaniach, podczas wycieczek, na ulicy – w tych miejscach często spotkać możemy akwizytorów. Jeżeli w takiej sytuacji kupujemy produkt, to zawieramy tzw. umowę poza lokalem przedsiębiorcy – ostrzega UOKiK w specjalnie wystosowanym komunikacie. Konsument zazwyczaj nie ma możliwości porównania jakości oraz ceny z innymi podobnymi towarami, dlatego ma szczególne prawa. Przede wszystkim może odstąpić od umowy w ciągu 10 dni.

Jak wynika z praktyki UOKiK, konsumenci najczęściej mają problem z nierespektowaniem prawa odstąpienia od umowy, niewydawaniem dokumentów potwierdzających zawarcie kontraktu i nierzetelnym informowaniem o kosztach kredytu zaciągniętego na zakup produktu. Najwięcej zgłoszeń napływa od osób powyżej 60. roku życia i ich rodzin.

Kupując towary poza lokalem sprzedawcy, czyli np. w domu, na pokazie, prezentacji, mamy prawo zrezygnować w ciągu 10 dni od momentu zawarcia umowy. Przy czym należy pamiętać, że nie liczy się termin dostarczenia towaru, a data widniejąca na umowie. Przed transakcją sprzedawca musi poinformować o takim prawie i wręczyć formularz odstąpienia od umowy. Konsument dostarcza towar na własny koszt. Może to zrobić osobiście, nadać towar kurierem czy wysłać paczkę – zawsze za zwrotnym potwierdzeniem odbioru, który można sporządzić samodzielnie.

Co więcej, należy być ostrożnym i zawsze pytać sprzedawcę, czy miejsce, w którym dokonujemy zakupu, to jego siedziba lub oddział.

UOKiK radzi, aby poprosić o przybicie pieczątki na pustej kartce, a następnie adres porównać z tym, który jest zawarty w umowie. Nie należy zbytnio ufać zapewnieniom sprzedawcy, lepiej samodzielnie poszukać w umowie informacji o tym, czy mamy prawo odstąpienia od umowy. Jeżeli sprzedawca unika odpowiedzi na to pytanie i namawia do podpisania kontraktu bez czytania, kategorycznie nie wolno ulegać presji. Zapewnienia sprzedawcy przegrywają z zapisami w umowie, zatem warto je wcześniej dokładnie sprawdzić.

Jeśli nie chcemy uczestniczyć w pokazach połączonych ze sprzedażą, już podczas rozmowy telefonicznej można ustalić charakter spotkania, na które jesteśmy zapraszani. Ukrywanie handlowego celu takich zaproszeń to zdaniem UOKiK jedna z nieuczciwych praktyk, na którą skarżą się konsumenci. Należy uważać na pokazy sprawiające wrażenie refundowanych badań medycznych, ponieważ w rzeczywistości są to działania marketingowe, które mają przekonać do właściwości oferowanych produktów paramedycznych. Podczas uczestnictwa w takim spotkaniu zawsze warto poprosić o potwierdzenie kwalifikacji eksperta i właściwości sprzedawanych towarów.

Jak zaznacza UOKiK, akwizytor czy sprzedawca na pokazie przed zawarciem umowy muszą przedstawić konsumentom dokument potwierdzający prowadzenie działalności gospodarczej oraz dowód osobisty. Odmowa powinna wzbudzić podejrzenia klienta.

Szczegółowe informacje o prawach konsumenta i zasadach odstąpienia od umowy można uzyskać dzięki specjalnej infolinii (telefon: 800 007 707), u rzeczników konsumentów, a także w Inspekcji Handlowej, Federacji Konsumentów i Stowarzyszeniu Konsumentów Polskich.

Kilka praktycznych porad, w sytuacji gdy:

• doszło do oszustwa – udaj się do Prokuratury Generalnej;
• zawierasz umowę z operatorem telekomunikacyjnym – sprawdź w Urzędzie Komunikacji Elektronicznej;
• masz zaproszenie na „refundowane” badania medyczne czy pokaz kulinarny – sprawdź w Urzędzie Ochrony Konkurencji i Konsumentów;
• akwizytor proponuje zmianę sprzedawcy prądu – poznaj swoje prawa w Urzędzie Regulacji Energetyki;
• nie można udowodnić oszustwa – poproś o pomoc Federację Konsumentów;
• chcesz poznać wademekum rozsądnego kupowania – zapytaj o nie w Stowarzyszeniu Konsumentów Polskich.