Rzecznik ZUS radzi

Treść

Swego czasu pisałem w tym miejscu o "międzynarodowych" emeryturach, czyli o zasadzie koordynacji świadczeń w państwach Unii Europejskiej. W tym felietonie zajmę się unijną koordynacją systemów zabezpieczenia społecznego w zakresie świadczeń pieniężnych z tytułu choroby (w tym spowodowanej wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową) oraz macierzyństwa.
Świadczeniami pieniężnymi w razie choroby i macierzyństwa, objętymi międzynarodową koordynacją dotyczącą państw UE oraz Szwajcarii, są: wynagrodzenie chorobowe, zasiłek chorobowy z ubezpieczenia chorobowego lub wypadkowego, świadczenie rehabilitacyjne z ubezpieczenia chorobowego lub wypadkowego. Międzynarodowa koordynacja świadczeń obejmuje także zasiłek wyrównawczy z ubezpieczenia chorobowego lub wypadkowego (przysługujący przez okres odbywania rehabilitacji zawodowej, nie dłużej niż przez 24 miesiące), zasiłek macierzyński, zasiłek opiekuńczy oraz zasiłek pogrzebowy.
W wielu państwach członkowskich UE prawo do świadczeń pieniężnych związanych z chorobą lub macierzyństwem uzależnione jest od posiadania pewnego okresu ubezpieczenia, zatrudnienia, a niekiedy zamieszkania. Zasada sumowania okresów ubezpieczenia, zatrudnienia lub zamieszkania umożliwia przyznanie świadczeń osobom, które nie osiągnęły w danym państwie okresu ubezpieczenia wymaganego do przyznania prawa do świadczeń. Na potwierdzenie okresów ubezpieczenia pracownik lub osoba samodzielnie zarobkująca, która ubiega się o świadczenia pieniężne, składa formularz E 104 (Zaświadczenie dotyczące sumowania okresów ubezpieczenia, zatrudnienia lub zamieszkania), wystawiony przez instytucję państwa członkowskiego, której osoba ta podlegała wcześniej.
Szczególne kryteria sumowania okresów ubezpieczenia odnosi się do pracowników sezonowych. Pracownikiem sezonowym jest osoba, która udaje się na terytorium innego państwa członkowskiego w celu wykonywania tam pracy o charakterze sezonowym (czyli takiej, która jest zależna od następstwa pór roku, powtarzająca się automatycznie każdego roku), której okres nie może przekraczać 8 miesięcy. Okresy ubezpieczenia przebyte w innym państwie członkowskim przez osoby, które pracują w Polsce jako pracownicy sezonowi, będą zliczane nawet wtedy, gdy przerwa przekracza okres dopuszczalny przez polskie ustawodawstwo (a więc jest dłuższa niż 30 dni), pod warunkiem jednak, że przerwa w podleganiu ubezpieczeniu nie będzie dłuższa niż cztery miesiące.
Powyższą szczególną zasadę sumowania okresów ubezpieczenia przebytych przez pracownika sezonowego stosuje się jedynie w wypadku, gdy pracownik wykonywał pracę sezonową w innym państwie członkowskim i pracuje w Polsce także jako pracownik sezonowy.
Jeżeli ustawodawstwo państwa członkowskiego ustala maksymalny okres, przez który udzielane są świadczenia, instytucja stosująca to ustawodawstwo może uwzględnić okres, przez który świadczenia były już udzielane przez instytucję innego państwa w tym samym przypadku choroby lub macierzyństwa.
Osoba ubiegająca się o świadczenie pieniężne w państwie zamieszkania jest zobowiązana w terminie trzech dni od powstania niezdolności do pracy powiadomić o tym zagraniczną instytucję ubezpieczeniową i przedłożyć jej zaświadczenie wydane przez lekarza. Instytucja miejsca zamieszkania przekazuje zaświadczenie oddziałowi ZUS właściwemu ze względu na podleganie tej osoby ubezpieczeniu chorobowemu w Polsce. Oddział ustala płatnika zobowiązanego do wypłaty świadczenia zgodnie z polskim ustawodawstwem.
Przemysław Przybylski
"Nasz Dziennik" 2009-05-30

Autor: wa