Podróż sentymentalna

Treść

Blisko 240 zdjęć - pochodzących ze zbioru Muzeum Historii Fotografii w Krakowie, wykonanych w różnych technikach w latach 1870-1937, dokumentujących rozwój Krakowa oraz życie jego mieszkańców - znalazło się w albumie wydawnictwa BOSZ "Kraków. Fotografie z dawnych lat".

Na pozycję, która otrzymała piękną szatę graficzną i została opatrzona wstępem prof. Jacka Purchli, złożyły się fotografie wykonane przez mistrzów tej sztuki, m.in.: Ignacego Kriegera, Walerego Rzewuskiego, Tadeusza Rzący, Edwarda Pierzchalskiego, Bernarda Hennera, Jana Bułhaka, Stanisława Kolowcy, Stanisława Muchy.

Wydany w wersji polsko-angielskiej album składa się z trzech części. Najbardziej popularnym tematem XIX-wiecznej fotografii był portret, dlatego też pozycję otwiera blisko 60 prac ujętych wspólnym tytułem "Ludzie". W tej części możemy obejrzeć m.in.: kobiety, mężczyzn i dzieci w strojach krakowskich, stylizowane scenki rodzajowe z Bronowic, gdzie na tle chat pojawiają się odświętnie ubrane ich mieszkanki, Lucjana Rydla wraz z rodziną w ogrodzie, portrety Jana Matejki czy Henryka Siemiradzkiego, a także mieszkańców miasta zgromadzonych w 1918 roku w kolejce do punktu wydawania żywności przy placu Świętego Ducha. Zobaczymy także przybyłych na targi, które odbywały się m.in. na Rynku, na placu Szczepańskim i placu Wolnica oraz przed synagogą Izaaka na Kazimierzu.

Najbardziej obszerna część albumu - ponad 150 zdjęć - została poświęcona miastu. Dla znających dobrze Kraków jest to fragment niezwykle interesujący, gdyż pozwala zaobserwować rozwój miasta i jego zmiany. Zachwycają zdjęcia lotnicze z lat 20. przedstawiające nie tylko Rynek wraz ze Starym Miastem, wzgórze wawelskie czy Teatr im. J. Słowackiego, ale przede wszystkich rzadko fotografowane Podgórze. Wiele uroku mają w sobie także zdjęcia starych, nieistniejących już w większości mostów łączących Kraków z tą dzielnicą. Wielkie wrażenie robi panorama Krakowa z 1937 roku, autorstwa Stanisława Muchy, wykonana z jednego z budynków przy ul. Basztowej. Właśnie to zdjęcie było sprzedawane jako pierwsza panoramiczna pocztówka z Krakowa.

Album zamyka 29 zdjęć zatytułowanych "Wydarzenia". Wśród tych fotografii możemy odnaleźć dokumentację m.in.: procesji w Rynku Głównym, uroczystości z udziałem Józefa Piłsudskiego, obchodów Święta 3 Maja, pogrzeby Juliusza Słowackiego, I marszałka Piłsudskiego, a także sypanie poświęconego mu kopca.

Zgromadzone w albumie prace są równocześnie świadectwem rozwoju techniki fotograficznej, od przykładów fotografii atelierowej, wśród których znajdują się kolorowane portrety chłopów z rodzinnego zakładu Kriegerów, poprzez pierwsze barwne przeźrocza - autochromy z lat 1908-1912, autorstwa Tadeusza Rzący, po przeźrocza szklane Jana Bułhaka.

AGNIESZKA MALATYŃSKA-STANKIEWICZ

"Kraków. Fotografie z dawnych lat". Tekst: Jacek Purchla, Magdalena Skrejko. Wydawnictwo BOSZ, wydanie 1, Olszanica 2006.

"Dziennik Polksi" 2006-09-28

Autor: ea