Papież w Parlamencie Europejskim

Dziś Ojciec Święty złoży wizytę w Parlamencie Europejskim w Strasburgu. Będą to drugie odwiedziny Następcy św. Piotra w tej instytucji. Pierwszym był św. Jan Paweł II, który przemawiał na jej forum 11 października 1988 roku.

W wygłoszonym wówczas przemówieniu Jan Paweł II z jednej strony zwrócił uwagę na „wyostrzoną wrażliwość na prawa człowieka i na wartości demokracji”, którego wyrazicielem pragnie być Parlament Europejski. Z drugiej zaś przestrzegł przed sytuacją, w której instytucja ta – w imię wspomnianych wyżej wartości – uzurpuje sobie prawo do decydowania o wszystkich aspektach ludzkiego życia. „Orędzie Kościoła dotyczy Boga i ostatecznego przeznaczenia człowieka, a więc spraw, którymi kultura europejska jest do głębi przeniknięta. Czyż można bowiem wyobrazić sobie Europę pozbawioną tego transcendentnego wymiaru?” – pytał wówczas Jan Paweł II, wskazując na zagrożenia płynące ze strony agnostycznego i ateistycznego humanizmu, który uważa „człowieka samego w sobie za początek i koniec wszystkich rzeczy, a społeczeństwo – z jego normami, prawami i praktycznymi rozwiązaniami – za absolutnie suwerenne dzieło tegoż człowieka”. „Żaden program społeczny nie ustanowi nigdy Królestwa Bożego, to znaczy stanu eschatologicznej doskonałości na ziemi. Mesjanizmy polityczne prowadzą najczęściej do najgorszych form tyranii. Struktury, jakie nadają sobie społeczeństwa, nie mają nigdy wartości najwyższej; nie mogą też same zapewnić wszystkich dóbr, których pragnie człowiek. W szczególności nie mogą one zastąpić jego sumienia ani zaspokoić potrzeby prawdy i absolutu” – podkreślał Ojciec Święty. Zwrócił uwagę ówczesnym europejskim parlamentarzystom, że największe „zagrożenia naszych czasów pochodzą ze strony ideologii, które absolutyzują społeczeństwo jako takie lub jego dominującą grupę, gardząc osobą ludzką i jej wolnością”. „Człowiek tam, gdzie przestaje szukać oparcia w wartości wobec siebie transcendentnej, ponosi ryzyko, że stanie się ofiarą nieograniczonej samowoli władzy i pseudoabsolutów, które go zniszczą” – dodał Papież z Polski.

Wobec aktualnych wyzwań

Warto w tym miejscu przypomnieć, że wizyta Papieża Polaka w Parlamencie Europejskim była pewnego rodzaju „preludium” do przemian w Europie, które przyniósł rok 1989. W owym czasie Unia Europejska liczyła zaledwie 12 państw członkowskich, czyli ponad połowę mniej niż obecnie. Choć wizja rozszerzenia Europy na Wschód, o której mówił w swoim przemówieniu w październiku 1988 roku Jan Paweł II, strukturalnie w dużej części została zrealizowana, a zagrożenia, o których mówił, stają się coraz bardziej widoczne. To jeden z powodów, dla których dzisiejsza wizyta Franciszka w tej instytucji budzi wielkie zainteresowanie. Drugim wydaje się fakt, że temat europejskości podejmował będzie na forum tej instytucji pierwszy Papież spoza Europy.

Kilka dni temu ks. kard. Pietro Parolin powiedział, że bez wątpienia będzie ona „okazją do przypomnienia europarlamentarzystom o chrześcijańskich korzeniach Europy”. „Wiemy na przykład, że w porównaniu ze stanem sprzed kilkudziesięciu lat dziś nie ma już tego optymizmu co do przyszłości, umiejętności właściwego reagowania. Prawdopodobnie, jak sądzę, to, co stało u podstaw Europy, jej wartości, nie jest już oczywiste dla wszystkich. Brak tej wspólnej przesłanki, która pozwalała wspólnie reagować na problemy, trudności i wyzwania” – zauważył sekretarz stanu Stolicy Apostolskiej.

Ksiądz kardynał Pietro Parolin zwrócił przy okazji uwagę, że „ten pierwszy kontakt Franciszka z instytucjami europejskimi nastąpi w bardzo trudnym momencie, w jakim znajduje się obecnie świat”. Stąd na papieskie wezwania do pokoju i pojednania w naszej części świata liczy również ks. kard. Reinhard Marx. W rozmowie z niemiecką agencją katolicką KNA metropolita Monachium i Fryzyngi wyraził przekonanie, że centralnym tematem wypowiedzi Franciszka w Strasburgu będzie troska o najbiedniejszych.

Podobne zdanie wyraził ks. abp Mario Toso, który uważa, że w swoich wystąpieniach w Strasburgu Biskup Rzymu będzie mówił przede wszystkim o brakach w sferze społecznej na naszym kontynencie. W rozmowie z internetowym portalem Vatican Insider sekretarz Papieskiej Rady Iustitia et Pax dodał, że „domaganie się sprawiedliwości społecznej jest ściśle związane z głoszeniem Ewangelii”.

Zdaniem wielu obserwatorów, przemówienia, które Ojciec Święty wygłosi w Strasburgu, będą skierowane nie tylko do europejskich parlamentarzystów, ale do wszystkich narodów Europy i wszystkich jej mieszkańców – zarówno katolików, jak i niekatolików.

Ojciec Święty spodziewany jest na międzynarodowym lotnisku w Strasburgu-Entzheim o godz. 10.00. Bezpośrednio z lotniska uda się do siedziby Parlamentu Europejskiego, gdzie wygłosi przemówienie. Odwiedzi też Radę Europy, gdzie również wygłosi przemówienie. Odlot do Rzymu przewidziany jest na godz. 13.50, co oznacza, że papieska wizyta w Strasburgu potrwa niespełna cztery godziny. Transmisja ze spotkania o godz. 10.00 w Telewizji Trwam i o godz. 10.30 w Radiu Maryja.