Męczennik II wojny światowej
Treść
"Błogosławiony ksiądz Józef Stanek, kapelan Armii Krajowej, w drodze na ołtarze" to tytuł nowej książki, jaką wydało Środowisko Żołnierzy AK Zgrupowania "Kryska". Przedstawia ona historię wyjątkowego człowieka, którego dziesięć lat temu Ojciec Święty Jan Paweł II ogłosił błogosławionym w gronie 108 męczenników II wojny światowej.
Józef Stanek, pseudonim "Rudy", urodził się 6 grudnia 1916 roku w Łapszach Niżnych na Spiszu. Po zdaniu matury w 1935 roku w wadowickim Collegium Marianum wstąpił do pallotyńskiego nowicjatu w Sucharach nad Notecią. Podczas ewakuacji seminarium w 1939 roku na wschód dostał się do sowieckiej niewoli, skąd uciekł i wrócił do Ołtarzewa, gdzie przed wybuchem wojny studiował. Po ukończeniu studiów filozoficzno-teologicznych przyjął w 1941 roku święcenia kapłańskie z rąk ks. abp. Stanisława Galla. Z wielkim oddaniem posługiwał w czasie wojny w konspiracji jako kapelan Armii Krajowej i od 1 sierpnia 1944 roku uczestniczył w Powstaniu Warszawskim, odprawiając w trudnych warunkach nabożeństwa i udzielając pomocy rannym i umierającym. "Młody kapelan AK 'Rudy' przez ponad miesiąc spieszył niestrudzenie z posługą duchową i samarytańską w najcięższych, niebezpiecznych warunkach bitewnych na terenie Czerniakowa. Tam, wkrótce rozgorzała zacięta walka pomiędzy Powstańczym Zgrupowaniem AK 'Radosław', skupiającym zarówno oddziały miejscowe Zgrupowania 'Kryska', jak i oddziały przybyłe ze Śródmieścia oraz Wojska Polskiego przerzucone przez Wisłę pontonami z odsieczą powstańcom - z jednej strony, a armią niemieckiego Wehrmachtu - z drugiej strony. Niemieckie wojsko, wśród którego nie brakowało karnych kompanii i kolaborujących z nimi żołnierzy rekrutujących się z jeńców Armii Czerwonej, podczas tych zaciętych walk obnażało swoje bestialstwo" - czytamy w książce.
W ostatnich dniach powstania ks. Stanek zrezygnował z możliwości przeprawy pontonowej na drugi brzeg Wisły. Podczas pacyfikacji czerniakowskiego przyczółka został wzięty do niewoli przez Niemców i 23 września 1944 roku powieszony przez nich po torturach na zapleczu magazynu przy ul. Solec w Warszawie. Ostatnie chwile kapłana tak relacjonują autorzy pracy: "Wziętego do niewoli kapelana 'Rudego' - wyraźnie rozpoznawalnego po sutannie z opaską biało-czerwoną na ręce i powstańczej furażerce, szczególnie barbarzyńsko wyróżnili po szyderczych szykanach, zadając mu śmierć przez powieszenie - na oczach pędzonych powstańców i ludności cywilnej". 14 kwietnia 1945 roku zwłoki księdza Stanka ekshumowano i złożono w zbiorowej mogile przy ul. Solec w Warszawie. Rok później przeniesiono je na cmentarz Powązkowski, a 5 listopada 1987 roku złożono je ostatecznie w kwaterze zgrupowania AK "Kryska" znajdującej się na tym cmentarzu. 13 czerwca 1999 roku w Warszawie Ojciec Święty Jan Paweł II ogłosił ks. Józefa Stanka błogosławionym w gronie 108 męczenników II wojny światowej wraz z drugim pallotynem, księdzem Józefem Jankowskim. Na uwagę zasługuje wiele ciekawych, archiwalnych zdjęć, zgromadzonych w książce, które przedstawiają błogosławionego księdza Józefa Stanka wraz ze swoją rodziną, kolegami z seminarium podczas Mszy Świętej odprawianej przez niego w czasie wojny. Wiele miejsca poświęcono również samej beatyfikacji kapelana AK i jego relikwiom.
Piotr Czartoryski-Sziler
Błogosławiony ksiądz Józef Stanek, kapelan Armii Krajowej, w drodze na ołtarze, Środowisko Żołnierzy AK Zgrupowania "Kryska", Warszawa 2009.
"Nasz Dziennik" 2009-07-10
Autor: wa