Czego najbardziej potrzebuje Małopolska
Treść
Autostrada A4, droga ekspresowa S7 Jędrzejów - Kraków, rozbudowa lotniska w Balicach, modernizacja szlaków kolejowych, inwestycje związane z ochroną przeciwpowodziową, dodatkowe pieniądze na służbę zdrowia i naukę, a także nowe obiekty na Euro 2012 - tego potrzebuje Małopolska, by się rozwijać. Większość z tych inwestycji planowana była od lat. Wiele z nich miało być szybko zrealizowane, a ciągną się latami (budowa zbiornika Świnna Poręba trwa już ponad 20 lat). O niektórych zapominano w budżecie państwa na kolejne lata, jak np. o szpitalu w Nowym Targu. Inne są pomijane, choćby pomysł połączenia kolejowego Kraków - Piekiełko, które znacznie skróciłoby podróż do Nowego Sącza. Niektóre mają wprawdzie zapewnione wsparcie rządu, ale na słowach się kończy - obiecanych rok temu 33 hektarów ziemi dla cywilnej części lotniska w Balicach wciąż nie ma. "Dziennik Polski" przypomina najważniejsze projekty, których realizacja jest konieczna do właściwego rozwoju Małopolski. Wskazujemy też, o co powinni zabiegać posłowie nowego Sejmu, by zarysowane dawno temu plany stały się wreszcie rzeczywistością. Drogi najważniejsze Na szczęście warszawskich urzędników nie trzeba już przekonywać, że autostrada A4 Kraków - Tarnów - Rzeszów - granica państwa jest konieczna, nie tylko dla właściwego rozwoju Małopolski i Podkarpacia, ale także całego kraju. Nadal konieczne są jednak zabiegi o przyspieszenie przygotowań do budowy. I nie chodzi tylko o poprawienie przepisów, które utrudniają uzyskanie wymaganych decyzji i uzgodnień. Konieczne jest przypominanie urzędnikom administracji rządowej, że na jedną decyzję nie można oczekiwać kilkunastu miesięcy. A tyle czasu Małopolska czeka na decyzję ministra środowiska, bez której nie można wskazać lokalizacji autostrady na terenie dawnego województwa tarnowskiego. Nieco trudniejsza jest sytuacja w przypadku drogi ekspresowej S7. Wprawdzie udało się przekonać Warszawę, iż nie powinna kończyć się ona w Jędrzejowie, a musi dochodzić do stolicy Małopolski, ale pełnych gwarancji finansowych dla całego jej przebiegu wciąż nie ma. Konieczne więc będzie takie prowadzenie przygotowań do inwestycji, aby postawić Warszawę przed faktem dokonanym - projekty są gotowe do realizacji, niech budżet państwa wykłada pieniądze na ten cel. Kolejny problem do rozwiązania to północna obwodnica Krakowa. W tym przypadku trzeba uzyskać deklarację, co do możliwości jej sfinansowania z budżetu państwa. Samorządy - województwo i miasto Kraków - przygotowując koncepcję przebiegu obwodnicy powinny mieć pewność, że np. po 2015 r. inwestycja ta może liczyć na wsparcie z budżetu państwa. Trzeba zabiegać o taką deklarację nawet jeśli Warszawa miałaby powiedzieć, że takich gwarancji nie ma. Wtedy samorządy będą mogły podjąć decyzję, czy zrezygnują z planów czy też wezmą wszystkie koszty na siebie. Ziemia dla lotniska W tym roku podkrakowskie lotnisko przyjmie lub odprawi ponad 3 miliony pasażerów. Międzynarodowy Port Lotniczy Kraków-Balice ma opracowany plan rozwoju cywilnej części lotniska. Zakładana jest budowa nowego terminalu pasażerskiego z wielopoziomowym parkingiem i hotelem, a także dalsza rozbudowa płyty postojowej dla samolotów. Są nawet gwarancje finansowe. Kłopot jednak w tym, że MPL nie ma gruntów potrzebnych pod nowe stanowiska postojowe dla samolotów. A na obecnej płycie samoloty często się już nie mieszczą, więc pojawienie się kolejnych połączeń może wkrótce okazać się niemożliwe. Sprawa przejęcia gruntów niepotrzebnych wojsku nie jest jednak taka prosta. Zabiegi czynione są od wielu lat. Rok temu wydawało się, że wreszcie problem zostanie rozwiązany, bo premier obiecał szybkie przekazanie 33 hektarów cywilom. Od września ubiegłego roku, kiedy padła ta deklaracja, nic się jednak nie zmieniło. Może tyle, że zamiast bezpłatnego przekazania ziemi, pojawiła się propozycja odkupienia jej od Agencji Mienia Wojskowego. Przy zabiegach o ziemię, warto pomyśleć o rozwoju w jeszcze dalszej perspektywie. Być może za kilka lub kilkanaście lat okaże się, że jeden pas startowy to za mało. Wtedy trzeba będzie dokonać wyboru, czy budować drugi pas, czy też szukać lokalizacji dla drugiego lotniska w pobliżu Krakowa (np. w okolicach Chrzanowa). Kolej na kolej Do inwestycji kolejowych Małopolska nie ma szczęścia. Jedyna ważna linia przewidziana do realizacji w najbliższych latach to modernizacja połączenia centrum Krakowa z lotniskiem w Balicach (usprawni ruch pociągów tylko na niewielkim odcinku). Przebudowane zostaną również tory prowadzące do Centralnej Magistrali Kolejowej, co przyspieszy podróż do Warszawy. Modernizacja szlaku kolejowego z Krakowa do Rzeszowa to odległa już przyszłość. A budowa nowego połączenia Kraków - Piekiełko to nadal bardziej pomysł niż realne plany. Przy staraniach o inwestycje kolejowe nie można pominąć nowej ustawy o transporcie publicznym. Tylko regulacje, które dadzą samorządom możliwość decydowania o uzupełnianiu się transportu drogowego i kolejowego mogą doprowadzić do tego, że po torach będą jeździć pełne pociągi. Nie tylko stadion Ważnym zadaniem dla nowych parlamentarzystów będzie lobbing na rzecz tego, by Kraków był organizatorem meczów Euro 2012. Gdy Polska starała się o organizację tej wielkiej imprezy sportowej, w Krakowie przespano moment, w którym należało zabiegać o umieszczenie go na liście miast podstawowych, a nie na ławce rezerwowej. Późniejsze protesty przyniosły pewne nadzieje, ale nadal nie ma gwarancji, że Euro 2012 w Krakowie rzeczywiście będzie. Nie wolno przy tym zapominać o pieniądzach na inwestycje związane z tą imprezą. I nie chodzi tylko o wsparcie budżetu państwa dla modernizacji stadionu Wisły, ale też o pomoc w sfinansowaniu Trasy Balickiej, łączącej lotnisko z centrum miasta. Ekologia Jedną z najpilniejszych spraw do załatwienia będzie też zwiększenie nakładów na budowę zbiornika Świnna Poręba. W projekcie przyszłorocznego budżetu państwa zarezerwowano na ten cel niespełna 70 mln zł, a miało być trzy razy tyle. Wprawdzie nie jest to sytuacja, do jakiej doszło kilka lat temu, gdy praktycznie wstrzymano finansowanie inwestycji z budżetu państwa, ale taki poziom wsparcia może spowodować, że budowa potrwa jeszcze 10 lat. W sprawach ekologii trzeba też zadbać o to, by małopolskie projekty budowy kanalizacji i oczyszczalni ścieków znalazły się w wykazie inwestycji ministra środowiska finansowanych z unijnych dotacji. Jak na razie gwarancję takiej dotacji ma tylko 1 projekt (dla Nowego Sącza), a zgłoszono ich ponad 40. Dobrze byłoby zapewnić finansowanie z unijnych środków co najmniej dla kilkunastu z nich. Szanse Znacznie lepiej jest w zakresie inwestycji szkół wyższych oraz projektów badawczych i rozwojowych. Aż 10 małopolskich programów ma zagwarantowane wsparcie unijne. Narodowe Centrum Radioterapii Hadronowej - Centrum Cyklotronowe, Małopolskie Centrum Biotechnologii czy Narodowe Centrum Promieniowania Elektromagnetycznego to tylko niektóre propozycje krakowskiego środowiska naukowego, które znalazły uznanie w oczach decydentów w Warszawie. W tym przypadku chodzi o pilnowanie, by deklaracje zostały spełnione. Stałego trzymania ręki na pulsie wymaga również pilnowanie gwarancji budżetu państwa dla finansowania budowy kampusu Uniwersytetu Jagiellońskiego. Na pewno nie trzeba przekonywać małopolskich posłów do tego, że budowa Centrum Jana Pawła II "Nie lękajcie się" to projekt wart szerokiego poparcia. Trzeba jednak do tego przekonać przedstawicieli rządu, by zgodzili się projekt ten - ważny nie tylko dla naszego regionu - wpisać na listę inwestycji współfinansowanych z unijnych dotacji. Jeżeli takie wsparcie ma budowa Opery Podlaskiej (też ważny projekt), to czemu nie ma go Centrum "Nie lękajcie się"? GRZEGORZ SKOWRON Zdjęcia Anna Kaczmarz W NASZYM INTERESIE W Sejmie i Senacie będzie nas, Małopolan, reprezentować 48 parlamentarzystów. Według konstytucji mają być reprezentantami całego narodu. Naszym zdaniem powinni jednak działać także na rzecz ludzi, przez których tu, w Krakowie, Nowym Sączu, Tarnowie, Oświęcimiu, Zakopanem, Wadowicach zostali wybrani. Małopolska jest przecież jednym z najważniejszych regionów naszego kraju. INWESTYCJE Postanowiliśmy stworzyć listę najważniejszych inwestycji i rozwiązań prawnych, które są potrzebne Małopolsce. Dzięki którym Małopolska będzie się mogła rozwijać. Które potrzebne są nam, jej mieszkańcom. O najważniejszych przedsięwzięciach napiszemy jutro w "Dzienniku Polskim" CZEKAMY NA PROPOZYCJE Chcemy, aby listę tworzyła cała małopolska społeczność. Chcesz złożyć propozycję? Napisz do nas na adres: dlamalopolski@dziennik.krakow.pl www.dziennik.krakow.pl Lista potrzeb *Autostrada A4 *Droga ekspresowa S7 *Północna obwodnica Krakowa *Lotnisko w Balicach *Modernizacja linii kolejowej Kraków - Balice *Modernizacja linii kolejowej Kraków - Medyka *Budowa nowej linii kolejowej Podłęże - Piekiełko *Przebudowa stadionu Wisły *Trasa Balicka (dojazd z centrum na lotnisko) *Budowa zbiornika *Świnna Poręba *Centrum Jana Pawła II "Nie lękajcie się" *Narodowe Centrum Radioterapii Hadronowej - Cyklotron *Małopolskie Centrum Biotechnologii *Centrum Promieniowania Elektromagnetycznego O najważniejszych inwestycjach w Małopolsce mówią: JANUSZ MAJCHER, burmistrz Zakopanego: - Najbardziej potrzebne inwestycje dla Podhala i regionu to rozbudowa drogi ekspresowej S7 i rozbudowa lotniska w Nowym Targu. Konieczne jest także wsparcie dla inwestycji związanych z organizacją Euro 2012. KAZIMIERZ BARCZYK, przewodniczący Stowarzyszenia Gmin i Powiatów Małopolski: - Trzeba walczyć o północną obwodnicę Krakowa, bo zabudowywany jest rezerwowany pod nią pas ziemi. Kraków powinien być jednym z najważniejszych partnerów w Europejskim Instytucie Technologicznym, którego główną siłą na Europę Środkowo-Wschodnią będzie Wrocław. Trzeba zadbać o wsparcie finansowane dla Euro 2012, zwłaszcza budowy stadionu w Krakowie. Muszą być czynione starania o zapewnienie właściwego finansowania rozbudowy lotniska w Balicach czy dokończenia budowy zbiornika Świnna-Poręba. Bardzo ważnym projektem jest Centrum Jana Pawła II "Nie lękajcie się", które powinno być wotum narodu, wspartym ze środków europejskich, a jeśli się to nie uda - to z budżetu państwa. JERZY GWIŻDŻ, wiceprezydent Nowego Sącza: - Czego potrzebuje Małopolska? Dwóch ważnych inwestycji, o które my, sądeczanie, dobijamy się od lat. To jest system połączenia drogowego stworzony przez plany obwodnic Nowego Sącza, północnej i zachodniej, oraz most przez Dunajec w centrum miasta. Te dwie inwestycje będą stanowić istotny element komunikacyjny całej Małopolski. Obwodnica zachodnia pozwoli ominąć Nowy Sącz jadącym od Brzeska w kierunku na Krościenko, Szczawnicę, Zakopane i Piwniczną. Obwodnica północna spowoduje szybki i płynny przejazd od Gorlic w kierunku na Limanową, ale także na Zakopane. Z czysto strategicznego powodu niezbędny jest drugi most w centrum Nowego Sącza, który w systemie drogowym połączy dwie strony regionu, wschodnią i zachodnią. RYSZARD ŚCIGAŁA, prezydent Tarnowa: - W moim rankingu inwestycji priorytetowych dla Małopolski na pierwszych miejscach są: autostrada A4, Małopolski Obszar Inwestycyjny, czyli projekt aktywizacji gospodarczej terenów położonych wzdłuż autostrady, modernizacja drogi w kierunku Koniecznej i granicy ze Słowacją oraz modernizacja linii kolejowej Kraków - Rzeszów. KRZYSZTOF ADAMCZYK, pełnomocnik prezydenta Krakowa ds. inwestycji strategicznych: - Wymienię tylko inwestycje, z którymi miasto nie poradzi sobie bez wsparcia z budżetu państwa lub unijnych dotacji. To droga ekspresowa S7 i to nie tylko na terenie miasta, ale także województwa oraz północna obwodnica Krakowa, na co potrzeba od 1 do 2 mld zł. Dokończenie tzw. III obwodnicy, czyli Tras Pychowickiej z tunelem, Łagiewnickiej, Nowopłaszowskiej i Ciepłowniczej, co ma kosztować około 3,2 mld euro. Na kanał krakowski, który ma chronić dziedzictwo narodowe, potrzeba 2 mld zł, na spalarnię śmieci, do której trafią odpady nie tylko z Krakowa - 0,6 mln zł. I taki drobiazg, jak ułatwienia w przygotowaniu do budowy dróg lokalnych, takie same jak dla dróg krajowych. Prof. KAROL MUSIOŁ, rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego: - Najważniejsze są inwestycje w naukę; krakowskie uczelnie walczą teraz o pieniądze, żeby przekształcić Kraków w europejskie centrum naukowe. Podstawą tego procesu jest rozbudowa infrastruktury parków technologicznych, powiązanych ze szkołami wyższymi. Priorytetem dla Małopolski powinno być utworzenie w Krakowie Narodowego Centrum Promieniowania Elektromagnetycznego, które będzie stymulować rozwój wielu dyscyplin badawczych. Warto także inwestować w rozbudowę kampusów akademickich, m.in. w Prokocimiu i w Czyżynach oraz w szybki tramwaj łączący III Kampus UJ z centrum miasta. MAREK NAWARA, marszałek województwa małopolskiego: - Na pierwszym miejscu wymieniłbym Centrum Jana Pawła II "Nie lękajcie się", któremu trzeba zapewnić dofinansowanie z unijnych dotacji. Wspólnie z metropolitą krakowskim kardynałem Stanisławem Dziwiszem zwróciliśmy się w tej sprawie do premiera Jarosława Kaczyńskiego. Konieczne będą zabiegi o zwiększenie finansowania Świnnej-Poręby, bo ta inwestycja powinna się jak najszybciej zakończyć. Nie wolno doprowadzić też do takiej sytuacji, że w ramach przygotowań do Euro 2012 wsparcie finansowe dla budowy stadionów trafi tylko do innych miast, a Kraków jakoś sobie z tym poradzi. Posłowie muszą przypilnować także tego, by małopolskie inwestycje ekologiczne znalazły się w wykazie tych finansowanych z unijnych pieniędzy. Trzeba dopilnować, by plan budowy autostrady A4 i drogi szybkiego ruchu S7 był dotrzymany. Niezwykle ważne jest uruchomienie przejścia towarowego na Słowację. Pilna jest modernizacja dróg krajowych Kraków - Bielsko przez Kalwarię i Brzesko - Nowy Sącz oraz Tarnów - Kielce, a Kraków czeka na północną obwodnicę. Trzeba również jasnej deklaracji, co z inwestycjami kolejowymi, czy połączenie z południową Europą, w tym odcinek Kraków - Piekiełko ma szanse na realizację i w jakiej perspektywie czasowej. MAREK FRYŹLEWICZ, burmistrz Nowego Targu: - Do najważniejszych inwestycji, których potrzebuje Podhale, aby się rozwijać, zaliczyłbym dokończenie modernizacji "zakopianki" oraz dróg w kierunku Chyżnego, Szczawnicy i Bukowiny Tatrzańskiej, a także dokończenie inwestycji Podhalańskiej Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej, m.in. kampusu z zapleczem sportowo-rekreacyjnym oraz ukończenie budowy i wyposażenie Szpitala im. Jana Pawła II w Nowym Targu. Ważne jest też przystosowanie nowotarskiego lotniska do przyjmowania małych samolotów pasażerskich, stworzenie strefy przemysłowej i parku technologicznego na Podhalu. Pilna potrzeba to również inwestowanie w ochronę środowiska i technologie ekologiczne - oczyszczalnie ścieków, systemy kanalizacyjne, likwidację niskiej emisji. Jako inwestycje najpotrzebniejsze Małopolsce postrzegam modernizację linii kolejowej z Krakowa do Zakopanego i rozbudowę lotniska w Balicach. MIROSŁAW WASZTYL, zastępca prezydenta Oświęcimia: - Plany na najbliższe lata przewidują kilka inwestycji istotnych nie tylko z punktu widzenia Oświęcimia, ale także regionu. Skuteczne lobby w parlamencie będzie z pewnością potrzebne. Ważnym przedsięwzięciem jest trasa ekspresowa S1 prowadząca od przejścia granicznego w Zwardoniu przez powiat oświęcimski do autostrady A4. Jeśli chodzi o rozwój gospodarczy, to strategiczne znaczenie może mieć zakład paliw syntetycznych, gdzie pierwsze kroki zostały już zrobione. Teraz właśnie potrzebne będzie wsparcie w Sejmie, ale także w europarlamencie. Wymiar ponadlokalny ma również Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa, która musi mieć zapewnioną możliwość rozwoju w nadchodzących latach. RUDOLF BORUSIEWICZ, sekretarz generalny Związku Powiatów Polskich: - Zasadniczą sprawą jest nowe spojrzenie na edukację i to na każdym poziomie kształcenia. Trzeba zrobić rachunek sumienia, w jakim miejscu jesteśmy i zdecydować, co robimy dalej. Jak sobie z tym poradzimy, to wszystko inne przyjdzie gładko. Dr PIOTR GAJEWSKI, prezes krakowskiego oddziału Stowarzyszenia Architektów Polskich: - Inwestycje potrzebne dla Krakowa można długo wymieniać. Przekształcanie zespołu dworcowego trwa od 30 lat i najwyższy czas je zakończyć. Nie mamy stadionu na Euro 2012, są tylko trybuny stadionu, brakuje boiska treningowego, parkingów i zaplecza. Miasto musi mieć nowe hale sportowe, halę kongresowo-widowiskową i centrum konferencyjne. W Krakowie powinien także powstać obiekt muzealny z prawdziwego zdarzenia - muzeum sztuki współczesnej, które stałoby się ikoną miasta. ZDZISŁAW TRELA, prezes Małopolskiej Izby Rzemiosła i Przedsiębiorczości: - Politycy z Małopolski powinni wesprzeć budowę przynajmniej jednego centrum przemysłowego, w którym mistrzowie rzemiosła kształciliby się na europejskim poziomie. W Niemczech takie centra - wyposażone w najnowsze urządzenia sprowadzane z całego świata - powstają dzięki dotacjom budżetowym. W Małopolsce podobną rolę stara się odgrywać Polsko-Niemieckie Centrum Szkolenia przy izbie rzemiosła, ale brakuje w nim nowoczesnych maszyn. (GEG, GN, BK, BAJA, ASZ, WCH) "Dziennik Polski" 2007-10-16
Autor: wa