231. rocznica uchwalenia Konstytucji 3 Maja
Treść
Dziś przypada 231. rocznica uchwalenia Konstytucji 3 Maja. Była to pierwsza spisana ustawa zasadnicza w Europie i druga – po amerykańskiej – na świecie.
3 maja 1791 r. Sejm Wielki przyjął poprzez aklamację ustawę rządową, która przeszła do historii jako Konstytucja 3 Maja. Jej głównym celem było ratowanie I Rzeczypospolitej, która chyliła się ku upadkowi. Przyjęta ustawa miała m.in. zreformować państwo polsko-litewskie, a także zapobiec dalszym rozbiorom.
Prof. Wojciech Polak, wiceprzewodniczący Kolegium IPN, wskazał na główne założenia Konstytucji 3 Maja.
– Konstytucja 3 Maja właściwie nie była jakąś konstytucją rewolucyjną, która wprowadzałaby jakieś radykalne, zasadnicze zmiany. System rządów formalnie pozostawał ten sam. Władza królewska miała być dziedziczna w dynastii saskiej, królowie nie mieli być wybierani w wolnej elekcji. Nadal miał istnieć Sejm, aczkolwiek szlachta-gołota, która była często manipulowana przez magnatów, została odsunięta od prawa elekcji. Zniesiono liberum veto, czyli nie wolno już było zrywać sejmów jednoosobowo, głosowano normalnie większością. Dano szereg uprawnień mieszczanom. Otworzono przed stanem mieszczańskim – przed kupcami, handlowcami, przemysłowcami, inteligencją miejską – możliwości awansu zawodowego, urzędowego, ale także politycznego – wstęp do stanu szlacheckiego. Widać wyraźnie, że miał być to początek pewnej ewolucji, która miała rozszerzyć prawa obywatelskie, które posiadała szlachta, na mieszczan. Wprowadzono rząd, tzw. Straż Praw, która dzieliła się na pięć ministerstw. Wprowadzono stałe podatki – 10 proc. dla szlachty, 20 proc. dla duchowieństwa – mówił historyk.
Konstytucja wprowadzała także reformę wojskową.
– Armia według decyzji Sejmu Czteroletniego miała mieć 100 tys. żołnierzy – mniej więcej tyle, co dzisiaj, natomiast na owe czasy miała to być duża armia. Co 25 lat miał się zbierać Sejm Konstytucyjny, który miał rozpatrywać rozmaite zmiany, jakie miały być wprowadzone do konstytucji. Można więc powiedzieć, że to był krok czy szereg zdecydowanych kroków w kierunku sprawnego, nowoczesnego państwa, bez żadnych przewrotów, przemian – wskazał prof. Wojciech Polak.
Postanowienia Konstytucji 3 Maja nie utrzymały się długo. Ustawa przestała w praktyce obowiązywać już rok po jej uchwaleniu na skutek przystąpienia króla Stanisława Augusta Poniatowskiego do konfederacji targowickiej.
Chociaż finalnie nie udało się uratować I Rzeczypospolitej przed upadkiem, to Konstytucja 3 Maja stała się symbolem walki o niepodległość państwa polskiego.
RIRM/radiomaryja.pl
Żródło: radiomaryja.pl, 3
Drogi Czytelniku naszego portalu,
każdego dnia – specjalnie dla Ciebie – publikujemy najważniejsze informacje z życia Kościoła i naszej Ojczyzny. Odważnie stajemy w obronie naszej wiary i nauki Kościoła. Jednak bez Twojej pomocy kontynuacja naszej misji będzie coraz trudniejsza. Dlatego prosimy Cię o pomoc.
Od pewnego czasu istnieje możliwość przekazywania online darów serca na Radio Maryja i Tv Trwam – za pomocą kart kredytowych, debetowych i innych elektronicznych form płatniczych. Prosimy Cię o Twoje wsparcie
Redakcja portalu radiomaryja.pl
Autor: mj